Zer da Erremontea?

Erremontea Euskal Herriko pilota modalitate bat da. Pilotalekuan jokatzen da, normalean frontoian. Joko hau eskuarekin ez, baizik eta xistera izeneko tresna batekin jokatzen da. Pilota paretaren aurka jaurtitzen da abiadura handian. Joko bizkorra eta ikusgarria da, teknikoki konplexua. Oso ezaguna da Nafarroan eta, bereziki, Donibane Lohizunen. Bi bikote edo bi pilotari aurrez aurre lehiatzen dira. Pilota gutxi ukitzen da lurrean, airez jokatzea gailentzen da. Mugimendu etengabea eta erreakzio azkarrak eskatzen ditu. Ohikoa da puntu askoko partidak ikustea. Publikoaren parte-hartzea eta giroa bereziak dira. Pilotariak entrenamendu fisiko eta tekniko zorrotza behar dute (FEP, 2025).

Historia

Erremontea XX. mende hasieran sortu zen, pilota joko modernizatu gisa. 1904. urtean Donibane Lohizunen jokatu zen lehen partida. Azkar zabaldu zen Euskal Herrian eta AEBetan ere ezaguna egin zen. Beste modalitate batzuekin alderatuta, profesionaltasun handiagoa izan du. Erremonte profesionala pilotaleku handietan garatu zen. Garai bateko pilotari ospetsuen artean, Retegi edo Koteto ezagunak dira. Gaur egun, berriro indarra hartzen ari da belaunaldi berriekin. Frantziako Iparraldeko herrietan bereziki sustraitua dago. AEBetan jai alai izenarekin ezagutu zen. Garai batean kasino eta frontoietan jendetza biltzen zen ikustera. Gaur egun federazioek berriz piztu nahi dute interesa. Teknologia berriak erabiliz, telebistan eta sareetan zabaltzen hasi dira (Gernika Jai Alai, 2025).

Materiala eta Espazioa

Erremontean erabiltzen den tresna nagusia xistera da. Xistera egurrezko egitura bat da, eta sare batez estalia dago. Pilota oso trinkoa da, larruz estalia eta barrutik goma duena. Partidak jokoan jartzeko pilotaleku handiak behar dira, 30x10 metrokoak gutxi gorabehera. Paretak frontis, ezker pareta eta atzeko pareta dira. Oinetako egokiak eta arropa arina erabiltzen dute pilotariek. Segurtasun neurriak ere garrantzitsuak dira, piloten abiadura dela eta. Xisterak egokituta daude pilotariaren eskuin eskuarentzat. Pilotaren pisuak eta tamainak eragina du jokoaren erritmoan. Frontoiaren argiztapena eta lurzorua ere baldintzagarriak dira. Pilotak 200 km/h baino gehiagora irits daitezke. Arbitro batek zaintzen du jokoaren arauen betetzea (FIPV, 2025).

Teknika

Pilotariak xisterarekin pilota hartzen eta jaurtitzen ikasi behar dute. Teknika egokia behar da pilota ondo bideratzeko. Joko bizkorrean, gorputzaren posizioa eta oreka funtsezkoak dira. Erremontean pilota airez hartzea eta pasatzea ohikoa da. Xisteraren mugimendua biribila eta leuna izan behar da. Pilota hormaren kontra abiadura eta indar egokiarekin bidaltzen da. Jokoan zehar teknika eta koordinazioa hobetzea ezinbestekoa da. Kolpe motak aldatu egiten dira distantziaren eta helburuaren arabera. Bi eskuekin oreka mantentzea entrenamenduen parte da. Abiadura eta doitasuna batera entrenatzen dira. Gorputzaren biraketa mugimendu egokiarekin bat egin behar du. Pilotak pilotalekuan nola erreakzionatzen duen ezagutzea garrantzitsua da (FEP, 2025).

Taktika

Erremontean pentsamendu azkarra eta estrategia garrantzitsuak dira. Pilotariak aurkariaren ahuleziak bilatzen eta aprobetxatzen saiatzen dira. Jokoaren erritmoa kontrolatzea funtsezkoa da garaipenerako. Aldaketak jaurtiketan eta piloten ibilbidean nahita erabiltzen dira. Taldeko jokoetan, bikotearen arteko koordinazioa klabea da. Joko zabalak eta kolpe luzeek defentsan lan zaila jartzen dute aurkariarentzat. Une egokia aukeratzea puntua lortzeko estrategiaren zati da. Pilotari on batek aurkariaren ohiturak aurreikusteko gaitasuna du. Aurrerapen teknologikoei esker jokaldiak bideoz aztertzen dira. Aurkariari presioa jartzea psikologikoki ere baliagarria da. Erritmo aldaketak jokoaren norabidea alda dezakete. Puntuak irabazteko pazientzia eta une egokiaren zain egotea beharrezkoa da (FIPV, 2025).